Банкарски систем – Kurir.mk

НБ: Банкарскиот систем е здрав и стабилен

Тале Кристо — Mon, 03 Jul 2023 07:15:17 +0000

Банкарскиот сектор е стабилен и соодветно се справува со тековните предизвици, при што окружувањето и натаму е неизвесно како резултат на глобалните фактори и проследено со сѐ уште високи, иако намалени, стапки на инфлација и затегнување на финансиските услови, оцени Советот на Народната банка на седница на која е разгледан и усвоен Извештајот за ризиците во банкарскиот сектор за првиот квартал од 2023 година. Заклучно со крајот на првиот квартал од оваа година, депозитите од домаќинствата и корпоративниот сектор на годишна основа забележаа забрзан раст, додека растот на кредитите беше помал. Во услови на задржана доверба во банкарскиот систем, депозитите забележаа забрзан годишен раст до нивото од 7,8%, a oсобено карактеристични се поволните поместувања кај долгорочните депозити, коишто по подолгиот период на намалување, во првиот квартал забележаа раст на годишна основа. При извесно затегнување на финансиските услови, годишниот раст на кредитирањето забави и изнесуваше 6,4%. Солвентноста на банкарскиот систем бележи подобрување. Стапката на адекватност на капиталот забележа квартално зголемување за 0,3 п.п., достигнувајќи го највисокото ниво во последните шеснаесетина години, од 18%. Подобрата солвентност најмногу е резултат на реинвестирањето на добивките од минатата година. Безмалку една третина од сопствените средства на банкарскиот систем отпаѓа на заштитните слоеви на капиталот или се „слободни“ над потребното минимално ниво, коишто банките може да ги користат за справување со различни предизвици при надолните движењаи од економските циклуси и во кризни услови. Добивката на домашниот банкарски систем се зголеми, додека периодот на посилен раст на приходите на банките се искористи за јакнење на капацитетот за справување со евентуални идни кредитни загуби. Показателите за ликвидноста се на задоволително ниво. Стапката на покриеност со ликвидност на банкарскиот систем е на значително повисоко ниво од регулаторниот минимум и го потврдува задоволителниот обем на ликвидност со кој располага македонскиот банкарски систем. Резултатите од стрес-тестовите упатуваат на задоволителна отпорност на банкарскиот систем на претпоставените екстремни, поединечни и комбинирани ликвидносни одливи. Квалитетот на кредитното портфолио на банките се задржа. Вкупните нефункционални кредити продолжија да се намалуваат, со што и нивното учество во вкупните кредити се намали за 0,1 п.п., до ново историски најниско ниво од 2,8%. Сепак, неизвесното окружување, заедно со постепеното затегнување на финансиските услови, наметнува потреба банките и натаму внимателно да го следат кредитниот ризик. Со цел понатамошно јакнење на отпорноста на банкарскиот сектор, на својата редовна седница Советот на Народната банка донесе макропрудентна мерка за зголемување на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот за изложеностите на домашните банки за 0,25 процентни поени, од претходно утврдените 0,75% на 1%, со почеток на примена од 1 јули 2024 година. Зголемувањето на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот има за цел да делува превентивно и да води кон натамошно зајакнување на капиталната позиција на банките, земајќи ги предвид тековните макроекономски услови и движењата на пазарот на недвижности. Оваа мерка е во согласност со мерките што се преземаат во поголем број земји во Европската Унија со кои се бара повисока адекватност на капиталот на банките како заштита од можните ризици од окружувањето, се наведува во соопштението од Народна банка.

Како САД и светот за 72 часа избегнаа целосен крах на банкарскиот систем

Тале Кристо — Fri, 17 Mar 2023 07:00:42 +0000

Беше петок наутро, а бран на јавна паника почна да се шири околу една од водечките финансиски институции во технолошката индустрија. Американската министерка за финансии, Џенет Јелен, нагласи дека кога банките доживуваат финансиски загуби, „тоа е и треба да биде причина за загриженост“. Следните 72 часа беа клучни, а САД успеаја да се справат со целосен банкарски колапс. Нејзините коментари сигнализираа почеток на тепачка зад сцената во Белата куќа. Почнаа да се појавуваат нови стравови во врска со потенцијалниот колапс на банката во Силиконската долина, што се заканува со уништување не само за Калифорнија, туку и за целата американска економија. Сесилија Роуз, една од економските советници на американскиот претседател Џо Бајден, го предупреди претседателот на еден вид опасност невидена од финансиската криза пред 15 години: пропаѓање на банка од Силиконската долина може да предизвика криза во банкарскиот систем на земјата. Неуспех на банката Милијарди долари - во платите на работниците и билансите на технолошките компании - беа речиси изгубени, а американската Влада се соочи со страв од економски пад што повторно ги разбуди кошмарите на Големата рецесија од 2008 година. На крајот, администрацијата на Бајден одлучи да интервенира, сакајќи да го зачува депозитот во банката во Силиконската долина, истовремено чувајќи ги финансиите на другите фирми на работ од колапс. Нивните напори го покажаа степенот до кој претседателот е подготвен да ризикува да биде обвинет за спасување на финансискиот сектор - обвинение што Белата куќа жестоко го негира - во обид да го одржи системот стабилен и да спречи влошување на кризата. Владините претставници добро се сеќаваа на последиците од финансиската криза во 2008 година и на политичките реакции што следеа откако владата ги користеше средствата од даночните обврзници за она што нашироко се сметаше за неправедна помош. Во текот на викендот, тие почнаа да забележуваат дека банките надвор од Калифорнија покажуваат знаци на нестабилност. Администрацијата на Бајден се соочи со дополнителен притисок од директорите на Силиконската долина, но успеа да ги смири пазарите и да спречи паника што можеше да предизвика безброј Американци да повлечат пари од своите банки, што можеше да создаде штетна нестабилност во финансискиот систем. Грижата почнува во Калифорнија Се започна со јавната објава на 8 март дека фирмата продала хартии од вредност во вредност од 21 милијарда долари и дека ќе продаде уште 1,25 милијарди долари од сопствените акции за да одржи позитивен биланс на состојба. Оваа вест беше изненадување за многу инвеститори и клиенти на СВП (SVB). Наскоро се појави загриженост дали банката ќе го преживее викендот. Околу девет часот наутро во четвртокот, Union Square Ventures (USV) ги предупреди своите компании за ситуацијата. USV е една од највлијателните фирми за ризичен капитал, а претходно беше инвеститор во Твитер, Етси и Дуолинго. Само во четвртокот речиси 42 милијарди долари исчезнаа од сметката на СВП, а Волстрит во петокот го прекина тргувањето со акциите на оваа банка, бидејќи цената на акциите драстично падна. Во следните часови, степенот на проблемот стана јасен: банката од Силиконската долина држеше невообичаено висок процент од своите средства во државни обврзници. Кога Федералните резерви ги зголемија каматните стапки, вредноста на постојните обврзници падна, па банката не можеше лесно да ги продаде тие обврзници за да ги врати депозитите на клиентите бидејќи настана паника, а многумина ја преплавија банката за да ги повлечат своите средства. Многу од клиентите на банката беа инвеститори, компании и други големи институции. До крајот на декември банката имаше повеќе од 170 милијарди долари депозити, но 90 отсто од нив надминаа 250.000 долари, сума до која сојузната влада ја осигурува во случај на колапс. До саботата, Јелен, претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, и претседателот на Федералната корпорација за осигурување на депозити, Мартин Грунберг, се состанаа за да обезбедат заштита на банкарските депоненти - без трошоци за даночните обврзници - на начин што ќе ги обезбеди платните списоци на компаниите кои воделе бизнис во СВБ можат да работат нормално до понеделник. Во спротивно, стравуваа дека каскадните ефекти ќе остават многу Американци без работа. Пратениците од Калифорнија почнаа сопствена кампања за притисок со повици на Зум и други контакти со претставници на администрацијата на Бајден. Тие веднаш почнаа да ги слушаат гласачите, сопствениците на бизниси и политички донатори, плашејќи се од економските последици од колапсот на банката. Првично, демократите изразија широко верување дека владата првенствено треба да се обиде да ја обезбеди продажбата на банката во Силиконската долина, но како што опасноста од колапс на банката стана поочигледна, пратениците сакаа да ја убедат администрацијата да ги преземе сите неопходни мерки за да спречи криза.. Уште една банка на патот кон пропаѓање На Белата куќа и требаше план кој дополнително нема да ги алармира финансиските пазари. Колапсот на СВП беше јавен, но малкумина надвор од владата знаеја дека Signature Bank, со имот над 100 милијарди американски долари, исто така се движи кон пропаѓање. Официјалните лица стравуваа дека колапсот на Signature може да има далекусежни последици и тие сакаа да се уверат дека веста ќе излезе во исто време со планот за спас на администрацијата. Информациите беа пренесени до Министерството за финансии, при што Јелен служи како клучна личност меѓу централната банка и политичкото раководство во Белата куќа. Бајден нагласи дека планот е фокусиран на заштита на работниците и малите бизниси. Во неделата попладне, откако Бајден го потпиша планот, членовите на одборот на FDIC и Федералните резерви едногласно гласаа дека неуспесите на СВП и Signature претставуваат системски ризик за целиот финансиски систем. Банката на федерални резерви најави и нов механизам за обезбедување поволни заеми на загрозените банки. До вторник попладне, се чинеше дека невремето стивна, а цените на акциите во банкарскиот сектор се стабилизираа. Се очекува ФЕД да продолжи да ги зголемува каматните стапки оваа година во својата кампања за ограничување на инфлацијата, што може да ги изложи и другите банки на истите предизвици. Економистот од Универзитетот Корнел, Боб Хокет, смета дека „интервенцијата за време на викендот ја олесни непосредната криза, но континуираното зголемување на каматните стапки едноставно ќе предизвика повеќе проблеми за индустриите - а со тоа и нивните банки - во неделите и месеците што следуваат“.(Нова)

Ангеловска-Бежоска: Банкарскиот систем е и останува стабилен и сигурен, Еуростандард банка е изолиран случај

Тале Кристо — Sun, 16 Aug 2020 08:12:27 +0000

Банкарскиот систем е и останува стабилен и сигурен, порачаа од Народна банка. Во изјава за МИА, гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска, повторно ја истакнува оваа порака. – Укинувањето на дозволата за основање и работење на „Еуростандард банка“ АД Скопје е изолиран случај, којшто нема влијание врз другите банки во системот. Показателите за банкарскиот систем, со исклучување на оваа банка бележат подобрување, покажувајќи поголема отпорност на системот во целина, изјави Ангеловска-Бежоска. Според неа, отпорноста на банкарскиот систем се потврдува, како што вели, и во овој период, во којшто економијата е под влијание на здравствената криза предизвикана од пандемијата на Ковид-19. – Пресекот на состојбите кај банките со крајот на првото полугодие од оваа година покажува дека тие и покрај зголемената неизвесност во глобалната и домашната економија, остварија солидни резултати, нагласува гувернерката за МИА. Инаку, како што пред неколку дена соопштија од Народната банка, капиталот на банките дополнително зајакна во првите шест месеци од оваа година, како резултат на задржување на најголемиот дел од нивните добивки за зголемување на нивниот капитал. Ваквиот резултат банките го постигнаа следејќи ја препораката што Народната банка им ја упати на почетокот на ковид-кризата. – Ликвидноста со која банките располагаат се задржа на високо ниво, и покрај тоа што тие привремено ги одложија наплатите на значаен дел од кредитите, а со тоа намалувајќи ги вообичаените парични приливи. Банките го олеснија финансискиот товар на граѓаните и компаниите, но истовремено продолжија со солидна кредитна поддршка, вели Ангеловска-Бежоска во изјавата за МИА. И најновите податоци за кредитниот раст коишто ги објави Народната банка, потврдуваат дека непречената кредитна поддршка за економијата продолжи и во текот на корона-кризата. – Ова не беше случај во периодот на претходната глобална криза, кога кон крајот на 2008 година и особено во текот на 2009 година дојде до значително забавување на кредитниот раст во македонската економија. Здравоста на билансите на банкарскиот систем, заедно со низата досега преземени мерки од страна на Народната банка придонесуваат и за олеснување на финансиските услови и за натамошно одржување на кредитниот циклус и тоа на ниво коешто е над очекувањата согласно со нашите проекции, вели гувернерката. Според статистиката на централната банка, депозитите на граѓаните и компаниите пораснаа значајно над очекувањата на Народната банка со априлските проекции. Ваквите движења, според Ангеловска-Бежоска се само дополнителна потврда за стабилноста и подготвеноста да одговорат на потребите на реалниот сектор, но и на довербата што депонентите ја имаат во банкарскиот систем. Пред неколку дена, по одземањето на дозволата за работа на „Еуростандард банка“ и од Македонската банкарска асоцијација известија дека сите други банки и штедилниците се стабилни и сигурни. – Ниту една друга банка не е изложена на ризик којшто може да се одрази на нарушување на нејзината стабилност и солвентност. Банкарскиот систем се одликува со исклучително прудентно работење и отпорност на шокови, соопштија од Асоцијацијата. Притоа, од таму посочија дека депозитите во сите банки и штедилници се сигурни, а дека банките и штедилниците ќе продолжат со проширување на понудата на депозитни производи, следејќи ги современите трендови и потребите на клиентите.