Ризикот од самоубиство е најголем во првите три месеци по дијагнозата на деменција, а кај пациенти помлади од 65 години, ризикот од самоубиство е речиси седум пати поголем отколку кај пациентите без деменција.

Сепак, како што се оценува во извештајот објавен на 3 октомври во JAMA Neurology, кога биле оценувани пациенти од сите возрасти, според заклучокот на истражувачкиот тим предводен од Дана Алотман од Универзитетот во Нотингем во Англија, немало статистички значајно зголемување на вкупниот број на самоубиства.

– Редовно се среќавам со ефектите од дијагнозата на деменција, како и со последиците што оваа болест ги има врз пациентите и нивните најблиски, рече д-р Марзена Гиниус, исто така учесник во студијата и медицински директор на Програмата за грижа за Алцхајмерова болест и деменција во Нортвел во Њу Хајд Парк..

Таа додаде дека оваа дијагноза и нејзините импликации се сериозни и можат да ги преплават пациентите и оние кои се грижат за нив:

– Многумина не можат да поднесат помисла дека ќе ја изгубат независноста, поради што изразуваат дека животот повеќе не вреди да се живее. Сите можеме да ја цениме тежината на оваа дијагноза, затоа таа никогаш не треба да се дава лесно и треба да се презентира на промислен начин со можност за дискусија, советување и поддршка и план.

Тешко е да се даде точна бројка, но според Здружението за Алцхајмеровата болест, луѓето во нивните 40-ти и 50-ти години може да развијат ранa деменција. Веројатно имаат семејства, кариери, некои дури и самите се старатели.

Гледајќи речиси 595.000 луѓе во Британија од 2001 до 2019 година, истражувачите откриле дека вкупно 14.500 извршиле самоубиство. Меѓу оние кои си го одзеле животот, околу два отсто имале дијагноза на деменција.

Во споредба со „контролната група“, ризикот од самоубиство бил три пати поголем кај оние на кои им била дијагностицирана деменција пред 65-годишна возраст и повеќе од двојно се зголемил во првите три месеци по дијагнозата, откриле истражувачите. Речиси е двојно зголемен кај оние со ментални здравствени проблеми.

– Иако сè уште нема лек за деменцијата, постојат начини да се подобрат работите – истакнува докторот и додава: – Важно е да им помогнеме на пациентите и на нивните најблиски да разберат дека состојбата не е безнадежна и дека секогаш постојат работи што ги можеме направи за да помогне во управувањето со болеста и покрај тоа што не може да се запре нејзината прогресија или да се врати нејзиниот процес.

Гиниус верува дека тимската работа, давателите на нега, семејството и другите ресурси можат многу да им помогнат на пациентите да се справат со деменцијата. Таа посочува дека не може да се потцени разликата што ја има образованието, пристапот до ресурсите и чувството за поддршка на која секогаш имаш на кого да се обратиш може да ја има на изгледот и текот на болеста. Затоа е важно да се разговара и да се решат безбедносните прашања, вклучително и безбедноста на оружјето, возењето и управувањето со депресија, анксиозност и психоза, кои се вообичаени кај пациентите со деменција, а сето тоа го намалува ризикот од самоубиство во целина.

– Мојот најдобар совет е да стапите во контакт со институции и организации кои можат да ви помогнат да се поврзете со ресурси и поддршка што може да ви помогне. Се чини застрашувачко кога се чувствувате дека ќе се соочите со оваа состојба сами, но не мора да биде ако ги имате вистинските луѓе да ве поддржат и да се справите со предизвикот како тим.

Тимоти Шмут, асистент професор по психијатрија на Медицинскиот факултет на Универзитетот Јеил во Њу Хевн, како што е соопштено од U.S. Вести, тој исто така студирал деменција и превенција од самоубиства.

– Кога ќе ви дијагностицираат деменција, тоа е како хавариса од воз што бавно се движи. Знаете дека не постојат третмани кои ја менуваат болеста. Знаете дека нема да се подобри, само ќе се влоши и не сакате да бидете товар на семејството. Потоа се јавува чувство на безнадежност и страв од губење контрола, а може да се појават и мисли за самоубиство, објаснува експертот.

Со стареењето на населението, како што се повеќе луѓе се дијагностицирани со деменција, проблемот само ќе се влошува, посочува лекарот кој своите пациенти ги третира по принципот на хоспис.

– Филозофијата на хосписот е да водите добар живот додека не умрете – помагајќи им на пациентите да најдат работи што можат да ги направат, а кои сепак им носат значење, што сепак им носи радост, објасни тој.

Деменцијата може да потрае со години пред да стане изнемоштена, па за тоа време пациентот може да живее најдобро што може и да ги прави работите што го прават среќен.

– Останете социјално активни, ангажирани со светот, другите луѓе и активностите – советува д-р Шмут.