Бугарскиот портал Сега.бг пишува дека 8.474 Албанци добиле одобрение за нивните барања за бугарско потекло од почетокот на 2015 година до 7 јули 2021 година.
„Албанците се на петто место меѓу странците кои ги препознаваат своите бугарски корени“, пишува порталот Сега.
Пред нив се само од Северна Македонија, Украина, Молдавија и Србија. Ова го покажуваат податоците на Државната агенција за Бугарите во странство (ДАБЧ), доставени до „Сега“ според Законот за пристап до информации од јавен карактер, пренесе ВЕЧЕР.
Уверението за бугарско потекло се користи за добивање бугарско државјанство по поедноставена процедура. Наспроти ова, има 650 одбивања, од кои повеќе од 2/3 – 465 се издадени во 2015 година. Во другите години, одбивањата се минимален процент, покажуваат податоците на АСР. Евиденцијата на одобрени апликации е во 2016 – 2057 година. Тогаш имало 73 одбивања.
За споредба, Македонците чии барања за бугарско потекло во овој период беа одобрени од ДАБЦ се 41.855. Во првите пет, освен Албанија и Северна Македонија, се и Србија, Украина и Молдавија. Одобрените барања од нивните граѓани се 8.688, 16.018 и 9.098 соодветно, пишува Сега.
Меѓу лицата кои пријавиле бугарско потекло има и од Аргентина, Ерменија, Белорусија, Босна и Херцеговина, Бразил, Велика Британија, Грузија, Казахстан, Киргистан, Русија, Турција, Узбекистан, Црна Гора, Израел, Иран, Венецуела, Уругвај, Нов Зеланд, Косово итн.
Процентот на Албанци кои бараат бугарско државјанство заради својата бугарска “самосвест и потекло“ и оние кои го добиваат е исклучително висок. Добиваат речиси сите Албанци кои барале. Според бугарскиот портал Перник њуз од 26 мај 2022 година, 1319 Албанци поднеле толку барања за само три месеци (март-мај 2022) што е нагорен раст. Во истиот период, 1.051 албански државјанин веќе се стекнале со бугарско државјанство.
Претседателката на собраниската комисија, Антоинета Цонева, прецизираше дека во Албанија постои закон за малцинствата и се признава бугарското малцинство, но не се донесени подзаконски акти со кои издавањето документи од бугарско потекло е прашање на добра волја. делот на општините. И не покажуваат многу желба да издаваат такви во последно време.
Во 2014 година, инспекција на Врховното административно обвинителство утврди дека ДАБЦ доделува потврди за бугарско потекло со кршење на законот.
Така, стотици лица со недокажано бугарско потекло, претежно од Македонија, Албанија и Косово, со натурализација станаа бугарски државјани, заобиколувајќи ја комплицираната процедура.
Обвинителството беше упатувано двапати и од Министерството за правда за ова прашање. Првиот пат беше на крајот на 2013 година од тогашниот заменик министер за правда Илија Ангелов. Случајно избрани 810 досиеја беа проверени во ДАБЧ за периодот 2011-2013 година, на кои е издадена потврда за бугарско потекло. Во 717 од нив, што е 88,5%, тврдењето на подносителите дека имаат бугарско потекло не е поткрепено со документи.
Во досиејата има само пријава и изјава за бугарска национална свест и потекло. Агенцијата како основа за издадените потврди ги претстави книгите „Не заблудата, туку лагата за Гагаузите“, „Бугарите во Албанија и Косово“ и други.
За некои, членството во организации како „Бугарите во Албанија“ е признаено како доказ за бугарско потекло. Според податоците на Министерството за правда од истата 2014 година, од последните 8.000 потврди за потекло издадени од агенцијата, само 1.300 имаат документи што го докажуваат тоа.
Во 2018 година беше уапсен претседателот на ДАБЦ, Петар Харалампиев (на функцијата беше од мај 2017 до 29 октомври 2018 година). Обвинителството во септември годинава го поднесе обвинението против Харалампиев, поранешниот главен секретар на секторот Красимир Томов и уште две лица. Дури неодамна, пак, специјалниот апелационен суд „пушти“ мериторно да се расправа за случајот.
Поранешниот шеф на државната агенција е осуден на кривична одговорност за водење на организирана криминална група додека бил на функцијата. Тој лично барал и примал мито за издавање без правен основ на потврди за бугарско потекло на странски државјани – во некои случаи експресно, дури и во рок од еден работен ден, објаснуваат од обвинителството. Предмет на коруптивната активност на учесниците биле претежно државјани на земји од Западен Балкан, како и на земји кои не се членки на ЕУ со словенско население, се тврди во обвинението.
Во јуни оваа година Вашингтон им забрани на Харалампиев и Томов, како и на нивните семејства да влезат во САД. Тие беа санкционирани за корупција, паралелно со Васил Божков, Дељан Пеевски и Илко Жељазков, декларирани според законот „Магнитски“, пишува бугарскиот портал, пренесе ВЕЧЕР.
