Талибанците објавија дека ќе владеат со Авганистан според шеријатот или исламскиот закон. Групата го зазеде главниот град Кабул во неделата и сега повеќе од 95 отсто од територијата на земјата е под контрола на талибанците.
Што се случи во Авганистан?
На првата прес-конференција по преземање на контролата врз Авганистан, портпаролот на Талибанците рече дека прашањата како што се медиумите и правата на жените ќе се почитуваат „во рамките на исламскиот закон“, но групата сè уште не дала никакви детали што ќе значи тоа во пракса.
Добитничката на Нобеловата награда за мир, Малала Јусуфзаи, која беше застрелана во глава од талибанците кога имала 15 години, бидејќи се борела за образование на девојчињата во Пакистан, предупреди дека толкувањето на талибанците на шеријатскиот закон може да биде страшно за безбедноста на жените и девојчињата во земјата.
Имав можност да разговарам со неколку активисти во Авганистан, вклучително и активистки за правата на жените, и тие исто така се загрижени и не знаат каков ќе биде нивниот живот. Многумина од нив се сеќаваат што се случи помеѓу 1996 и 2001 година и многу се загрижени за нивната безбедност, права, заштита и образование, рече таа за „Би-Би-Си“.
Талибанците се познати по нивното строго толкување на шеријатскиот закон, вклучувајќи казни како што се јавни егзекуции на осудени убијци и прељубници.
Што е Шеријат?
Шеријатот е правен систем на исламот. Тој е изведен од Куранот, исламската света книга и сунетот и хадисот – делата и изреките на пророкот Мухамед, пишува „Би-Би-Си“.
Шеријат буквално значи „јасна, добро поплочена патека до вода“. Шеријатскиот закон дејствува како кодекс на живот до кој треба да се придржуваат муслиманите, вклучувајќи молитви, пост и донации за сиромашните. Целта е муслиманите да разберат како треба да го водат секој аспект од својот живот според Божјите желби, се вели во текстот за толкувањето на Шеријатот на „Би-Би-Си“.
Шеријатскиот закон е исламски правен систем кој дејствува и како основен верски морален кодекс на исламот и како правила што важат за сите области од животот – вклучувајќи ги и верските обврски, секојдневните рутини и личните верувања.
На пример, муслиман кој се прашува што да прави ако неговите колеги ги поканат во паб после работа, може да се обрати до стручно лице од шеријатот за да се увери дека дејствува во правната рамка на својата вера, пишува британскиот медиум. Други области од секојдневниот живот во кои муслиманите можат да се обратат кон шеријатот за водство се семејното право, финансиите и работата.
Кои се некои од строгите казни?
Шеријатскиот закон ги дели злосторствата во две општи категории – злосторства „худуд“, кои се тешки кривични дела со утврдени казни и злосторства, и злосторства „тазир“, за кои казната е оставена на дискреционо право на судијата.
Прекршоците на Худуд вклучуваат кражба, која може да се казни со ампутација на раката на сторителот и прељуба, за што може да се изречат и строги казни како камшикување. Некои муслимански земји усвојуваат или применуваат такви казни за прекршоците на Худуд, а истражувањата покажаа дека ставовите на муслиманите кон строгите казни за таквите дела се разликуваат многу.
Како се донесуваат пресудите?
Според толкувањето на „Би-Би-Си“, постојат пет различни школи на шеријатското право, а доктрините се разликуваат во тоа како буквално се толкуваат текстовите од кои произлегува шеријатскиот закон.
Како и секој правен систем, шеријатот е комплексен и неговата практика целосно се потпира на квалитетот и обуката на професионалци, наведува „Би-Би-Си“.
Исламските правници издаваат упатства и пресуди. Упатствата што се сметаат за формални законски решенија се нарекуваат фатви.
